Deýteriý wodorodyň durnukly izotopydyr. Bu izotop, iň köp tebigy izotopdan (protium) birneme tapawutlanýar we ýadro magnit-rezonans spektroskopiýasy we mukdar köpçülik spektrometri ýaly köp ylmy ugurlarda gymmatlydyr. Daşky gurşawy öwrenişden başlap, kesel diagnozyna çenli dürli mowzuklary öwrenmek üçin ulanylýar.

Durnukly izotop belgili himiki maddalar bazarynda soňky bir ýylda bahanyň 200% -den gowrak ýokarlanandygy habar berildi. Bu tendensiýa, 2022-nji ýylyň birinji ýarymynda ýokarlanyp başlaýan 13CO2 we D2O ýaly esasy durnukly izotop belgili himiki serişdeleriň bahalarynda has aýdyň ýüze çykýar. Mundan başga-da, glýukoza ýaly durnukly izotop belgili biomolekulalarda ep-esli ösüş boldy. ýa-da öýjük medeniýetiniň möhüm düzüm bölekleri bolan aminokislotalar.

Islegiň ýokarlanmagy we üpjünçiligiň peselmegi bahalaryň ýokary bolmagyna getirýär

Soňky bir ýylda deýteriý üpjünçiligine we islege şeýle möhüm täsir etdi? Deýteriý belgili himiki serişdeleriň täze ulanylyşy deýteriýa bolan islegi artdyrýar.

Işjeň derman önümleriniň (API) bölünişi

Deýteriý (D, deýteriý) atomlary adam bedeniniň neşe maddalarynyň alyş-çalyş tizligine päsgelçilik döredýär. Terapewtiki dermanlaryň ygtybarly maddasydygy görkezildi. Deýteriý bilen protiniň meňzeş himiki aýratynlyklaryny göz öňünde tutup, deýteriý käbir dermanlarda protiniň ornuny tutup biler.

Dermanyň bejeriş täsiri deýteriý goşulmagy bilen ep-esli täsir etmez. Metabolizm barlaglary deýteriý öz içine alýan dermanlaryň köplenç doly güýjüni we güýjüni saklaýandygyny görkezdi. Şeýle-de bolsa, deýteriý saklaýan dermanlar has haýal metabolizlenýär, köplenç uzak dowamly täsirlere, kiçi ýa-da az dozalara we az zyýanly netijelere sebäp bolýar.

Deýteriý neşe maddalarynyň alyş-çalşyna nähili täsir edýär? Deuterium, protium bilen deňeşdirilende, neşe molekulalarynyň içinde has güýçli himiki baglanyşyklary döretmäge ukyply. Neşe serişdeleriniň alyş-çalşynyň köplenç şeýle baglanyşyklaryň bozulmagyny göz öňünde tutýandygyny göz öňünde tutup, has berk baglanyşyklar neşe maddalarynyň çalşygyny haýallaşdyrýar.

Deýteriý oksidi dürli deýteriý bellikli birleşmeleri, şol sanda zaýalanan işjeň derman önümlerini öndürmek üçin başlangyç material hökmünde ulanylýar.

Aýrylan süýüm optiki kabeli

Süýüm optiki önümçiliginiň soňky tapgyrynda süýümli optiki kabeller deýteriý gazy bilen bejerilýär. Optiki süýümiň käbir görnüşleri, optiki öndürijiliginiň zaýalanmagyna sezewar bolup, kabeliň içinde ýa-da töwereginde ýerleşýän atomlar bilen himiki reaksiýalardan döreýän hadysadyr.

Bu meseläni ýeňilleşdirmek üçin süýüm optiki kabellerinde bar bolan protiniň käbirini çalyşmak üçin deýteriý ulanylýar. Bu çalyşma reaksiýanyň tizligini peseldýär we ýagtylygyň ýaýramagynyň öňüni alýar we netijede kabeliň ömrüni uzaldýar.

Silikon ýarymgeçirijileriň we mikroçipleriň bölünişi

Deýteriý-protium deýteriý gazy (deýteriý 2; D 2) bilen alyş-çalyş prosesi, köplenç zynjyr tagtalarynda ulanylýan kremniy ýarymgeçirijileri we mikroçipleri öndürmekde ulanylýar. Deuterium annealing, çip zynjyrlarynyň himiki poslamagynyň we gyzgyn göterijiniň täsirleriniň zyýanly täsirleriniň öňüni almak üçin protiý atomlaryny deýteriý bilen çalyşmak üçin ulanylýar.

Bu prosesi amala aşyrmak bilen, ýarymgeçirijileriň we mikroçipleriň ömri ep-esli uzaldylyp we kämilleşdirilip, kiçi we has dykyzlykly çipleri öndürmäge mümkinçilik berer.

Organiki ýagtylyk çykaryjy diodlaryň (OLED) bölünişi

Organiki ýagtylyk çykaryjy diodyň gysgaldylan OLED, organiki ýarymgeçiriji materiallardan ybarat inçe film enjamy. OLED-ler adaty ýagtylyk çykaryjy diodlar (LED) bilen deňeşdirilende pes tok dykyzlygyna we ýagtylygyna eýe. OLED-ler adaty yşyk-diodly indikatorlardan has arzan bolsa-da, olaryň ýagtylygy we ömri beýle ýokary däl.

OLED tehnologiýasynda oýun üýtgedýän gowulaşmalary gazanmak üçin protiniň deýteriý bilen çalşylmagy geljegi uly çemeleşme hökmünde tapyldy. Sebäbi deýteriý OLED-lerde ulanylýan organiki ýarymgeçiriji materiallardaky himiki baglanyşyklary güýçlendirýär, bu birnäçe artykmaçlygy getirýär: Himiki zaýalanma haýal tizlikde bolup, enjamyň ömrüni uzaldýar.